CAT-Quickies: Πώς να μεταφράσετε ένα αρχείο με το MemoQ 2015

του Νίκου Κάτρη

Το MemoQ είναι ένα ιδιαίτερα δημοφιλές πρόγραμμα μεταφραστικού περιβάλλοντος, το οποίο βρίσκεται πλέον στην έκδοση 2015, η οποία προσφέρει πολλές νέες και ενδιαφέρουσες λειτουργίες. Ας δούμε, λοιπόν, πώς μπορούμε να μεταφράσουμε βήμα-βήμα ένα αρχείο Word (.docx) μέσα από το νέο περιβάλλον εργασίας του MemoQ.

1. Για να ξεκινήσουμε τη μετάφραση του αρχείου μας πατάμε το κουμπί «Create a new project without a template» στο πάνω δεξί μέρος της αρχικής οθόνης.

Quick tip: Μπορείτε να ξεκινήσετε τη μετάφραση ενός αρχείου, προτού ανοίξετε το πρόγραμμα, κάνοντας δεξί κλικ πάνω στο αρχείο που επιθυμείτε να μεταφράσετε και πατώντας «Translate with MemoQ».

2. Στη συνέχεια εμφανίζεται το πρώτο παράθυρο του οδηγού «New MemoQ project», με όνομα «Project information».

3. Στο πεδίο «Name» πληκτρολογούμε ένα όνομα για το project μας, στη συνέχεια επιλέγουμε τη γλώσσα-πηγή και τη γλώσσα-στόχος, ενώ, αν θέλουμε, μπορούμε να αλλάξουμε τον προεπιλεγμένο φάκελο αποθήκευσης του project μας πατώντας στο κουμπί  δίπλα από το πεδίο «Project directory». Τα πεδία «Project», «Client», «Domain» και «Subject» είναι προαιρετικά και η συμπλήρωσή τους βοηθά την καλύτερη ταξινόμηση και διαχείριση των έργων. Αφού ολοκληρώσουμε τις ρυθμίσεις αυτές, πατάμε «Next».

Quick tip: Η επιλογή «Record version history for translation documents» είναι προεπιλεγμένη και καλό είναι να παραμένει έτσι, ώστε να είναι δυνατή η παρακολούθηση αλλαγών για την περίπτωση που λάβετε ενημερωμένες εκδόσεις των αρχείων σας, αφού έχετε ξεκινήσει να δουλεύετε ήδη σε αυτά.

4. Στο επόμενο παράθυρο, «Translation documents», πατάμε «Import» στο κάτω μέρος του παραθύρου και επιλέγουμε το αρχείο που θέλουμε να μεταφράσουμε. Στη συνέχεια το πρόγραμμα εισάγει το αρχείο προβάλλοντας ένα παράθυρο προόδου της εργασίας αυτής, το οποίο θα κλείσει μόλις ολοκληρωθεί η διαδικασία της εισαγωγής. Κατόπιν το όνομά του αρχείου μας εμφανίζεται στο παράθυρο «Translation documents» και πατάμε «Next».

5. Στο επόμενο παράθυρο, με όνομα «Translation memories», πρέπει να εισάγουμε τη μεταφραστική μνήμη ή τις μεταφραστικές μνήμες, με τις οποίες θέλουμε να εργαστούμε. Εάν έχουμε φτιάξει μεταφραστικές μνήμες στο παρελθόν, τότε αυτές εμφανίζονται στη λίστα του παραθύρου και το μόνο που χρειάζεται να κάνουμε είναι να τις ενεργοποιήσουμε πατώντας στο αντίστοιχο πλαίσιο ελέγχου (check box) στα αριστερά.

6. Εάν δεν έχουμε φτιάξει μεταφραστικές μνήμες στο παρελθόν μπορούμε να δημιουργήσουμε εδώ μία πατώντας στην επιλογή «Create/use new». Πατώντας στην επιλογή αυτή εμφανίζεται το παρακάτω παράθυρο.

7. Στο παράθυρο αυτό το μόνο που θα χρειαστεί να κάνουμε είναι να πληκτρολογήσουμε το όνομα της καινούριας μεταφραστικής μας μνήμης στο πεδίο «Name». Ο γλωσσικός συνδυασμός εμφανίζεται έτοιμος από τα στοιχεία του project που φτιάχνουμε. Φυσικά, το πρόγραμμα μάς προσφέρει μια σειρά από δυνατότητες παραμετροποίησης της μεταφραστικής μνήμης (π.χ. τη δυνατότητα να επιτρέπονται εναλλακτικές μεταφράσεις για την ίδια πρόταση-πηγή ή την εισαγωγή πρόσθετων πεδίων), οι οποίες όμως δεν αφορούν το παρόν άρθρο. Τέλος, πατάμε ΟΚ, επιστρέφουμε στο προηγούμενο παράθυρο («Translation memories») και πατάμε «Next».

8. Το επόμενο παράθυρο, με όνομα «Term bases», αφορά τα γλωσσάρια και, όπως με τις μνήμες, τα γλωσσάρια που έχουμε φτιάξει στο παρελθόν (εάν έχουμε φτιάξει) εμφανίζονται στη λίστα και μπορούμε να ενεργοποιήσουμε αυτά που επιθυμούμε. Πατώντας στην επιλογή «Create/use new» μπορούμε να φτιάξουμε ένα καινούριο ή μπορούμε και να μην χρησιμοποιήσουμε κανένα γλωσσάρι στο project μας. Στο παράδειγμα της εικόνας παρακάτω, έχω επιλέξει να χρησιμοποιήσω ένα γλωσσάρι που έχω φτιάξει με βάση τους όρους της ΙΑΤΕ. Τέλος, πατάμε «Finish».

 

9. Το MemoQ ετοιμάζει το project μας και, αφού τελειώσει, μεταφερόμαστε στην οθόνη «Project home». Στα αριστερά, στην καρτέλα «Documents», βλέπουμε το αρχείο προς μετάφραση, ενώ στα δεξιά έχουμε πρόσβαση σε μια σειρά από πόρους που μπορούμε να προσθέσουμε, αλλάξουμε ή ρυθμίσουμε ανάλογα με τις ανάγκες μας (π.χ. μνήμες, γλωσσάρια, κ.λπ.).

 

10. Για να ανοίξουμε το αρχείο για μετάφραση κάνουμε διπλό κλικ πάνω στο όνομα του αρχείου μας στα αριστερά και μεταφερόμαστε στην οθόνη, όπου πραγματοποιείται η μετάφραση.

 

Στο πάνω αριστερό μέρος (Α) βλέπουμε το κείμενο στη γλώσσα-πηγή. Στα δεξιά πληκτρολογούμε τη μετάφραση της κάθε πρότασης. Στο κάτω τμήμα (C) το πρόγραμμα μάς παρουσιάζει μια προεπισκόπηση του τελικού αρχείου ώστε αφενός να έχουμε μια καλύτερη αντίληψη για το πώς θα φαίνεται το τελικό αποτέλεσμα και αφετέρου για να έχουμε καλύτερη αίσθηση του συγκειμένου. Στα δεξιά (D) βλέπουμε τα αποτελέσματα από τη μεταφραστική μας μνήμη, τα γλωσσάρια μας και τους λοιπούς πόρους που χρησιμοποιεί το πρόγραμμα.

11. Ακολουθούν ορισμένες χρήσιμες συντομεύσεις πληκτρολογίου για διάφορες λειτουργίες που είναι απαραίτητες κατά τη μετάφραση.

• Εισαγωγή του μεταφρασμένου κειμένου στη μεταφραστική μνήμη και μετάβαση στην επόμενη πρόταση: Ctrl+Enter
• Concordance: Ctrl+K (αφού πρώτα μαρκάρουμε τη λέξη ή τη φράση που θέλουμε να αναζητήσουμε στο κείμενο της γλώσσας-πηγή).
• Αντιγραφή του κειμένου από το κελί της πρότασης της γλώσσας-πηγή στο κελί της γλώσσας-στόχος: Ctrl+Shift+S
• Αντιγραφή της επόμενης ακολουθίας tag: F9
• Ορθογραφικός έλεγχος: F7
• Παράθυρο εύρεσης: Ctrl+F, παράθυρο αντικατάστασης: Ctrl+H
• Αποθήκευση εγγράφου: Ctrl+S
• Εισαγωγή σχολίου: Ctrl+M
• Εισαγωγή όρου στο γλωσσάρι: Ctrl+E (αφού μαρκάρουμε πρώτα τους αντίστοιχους όρους στα κελιά της γλώσσας-πηγή και της γλώσσας-στόχος)

Quick tip: Στη γραμμή πάνω από το παράθυρο της μετάφρασης (translation grid) μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τα πεδία Source και Target καθώς και τα διπλανά κουμπιά για να «φιλτράρουμε» το κείμενό μας εμφανίζοντας μόνο τις προτάσεις που περιέχουν συγκεκριμένες λέξεις ή φράσεις ή τις προτάσεις που πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια, όπως π.χ. το εάν περιέχουν σχόλια.

12. Αφού ολοκληρώσουμε τη μετάφρασή μας, κλείνουμε το έγγραφό μας πατώντας στο Χ.

Quick tip: Στο MemoQ δεν υπάρχει κουμπί Save, καθώς το αρχείο που μεταφράζουμε αποθηκεύεται αυτόματα.

13. Στη συνέχεια μεταφερόμαστε πίσω στην οθόνη «Project home». Για να εξάγουμε το μεταφρασμένο αρχείο πατάμε «Export > Export (Dialog)» στην καρτέλα «Documents».

14. Στο παράθυρο που ανοίγει, επιλέγουμε απλά που θέλουμε να αποθηκεύσουμε το μεταφρασμένο αρχείο και πατάμε «Save». Το πρόγραμμα προβαίνει σε εξαγωγή του μεταφρασμένου αρχείου και το ανοίγει αυτόματα στο αντίστοιχο πρόγραμμα (εν προκειμένω στο Microsoft Word).

Το μεταφρασμένο αρχείο μας είναι έτοιμο!

Ο Νίκος Κάτρης σπούδασε Μετάφραση στο Τμήμα Ξένων Γλωσσών Μετάφρασης και Διερμηνείας του Ιονίου Πανεπιστημίου, ενώ είναι κάτοχος του μεταπτυχιακού τίτλου «MSc in Multilingual Computing and Localization» από το Πανεπιστήμιο του Λίμερικ. Εργάζεται ως μεταφραστής και επιμελητής τεχνικών κειμένων, είναι πιστοποιημένος χρήστης του SDL Trados Studio και διδάσκει μεταφραστικά εργαλεία στα τμήματα του Κέντρου Μετάφρασης, Διερμηνείας και Διεθνών Σχέσεων του City Unity College. Μπορείτε, επίσης, να τον βρείτε στο LinkedIn και το Twitter.